Bijdrage raads­ver­ga­dering o.a. presen­tatie plannen Rineke Dijkinga, algemene beschou­wingen

04. Spreekrecht burgers (alleen over geagendeerde onderwerpen).

Mevrouw Dijkinga: Dank u wel voor de 5 minuten spreektijd. Die wil ik graag gebruiken voor een project waar wij het initiatiefnemer voor zijn. Het was de bedoeling dat jullie dat gisteren allemaal hadden gekregen. Dat hebben jullie niet. Dat betekent dat ik in no time jullie deelgenoot ga maken van het project waar ik heel graag jullie medewerking voor heb. Het heet “Heerlijk Westerwolds land”. En het is een project voor, door, en met boeren voor de bodem, voor de bijen, voor de insecten, en uiteindelijk voor ons bord. Wat eigenlijk bedoeld is om de kringloop van bodem tot ons bord nog gezonder te maken. Het gaat over een stukje grond van ongeveer 2,3 hectare. Voormalig Holle Beetse aan de Borgerschapenweg. Dat stukje komt eind van het jaar te koop. En wat we daar eigenlijk mee zouden willen is daar inderdaad dat project gaan opstarten. Voor jullie misschien belangrijk om even te weten wie zijn de initiatiefnemers. Dat is Rineke Dijkinga VOF bestaande uit Jan Donderholt en mij Rineke Dijkinga. Ik ben orthomoleculair geneeskundige. We hebben een uitgeverij. We zetten allerlei biologische producten op de markt. Ik ben receptontwerper voor allerlei bedrijven. Ik schrijf boeken. Ik geef heel veel lezingen aan artsen, therapeuten en andere belangstellenden. Wij zijn de hoofdsponsor van de oceaanbescherming. En dat alles in ons werk maakt dat wij zeggen wat zou het mooi zijn als wij hele oude woorden van Edison die in 1847 al gesproken werden om te kijken kunnen wij mensen veel meer gaan interesseren voor echt de keten van bodem tot een gezond bord eten. Het gekke is en het is heel raar maar mijn vak loopt eigenlijk helemaal parallel met de doelstellingen van Cittaslow. Dit zijn de woorden van Sanne Meijer. Alle kernbegrippen van Cittaslow die omvatten eigenlijk ook mijn vak en ook eigenlijk wat ik wil uitdragen. Dat de gezondheid van de mens heel erg afhankelijk is van de omgeving, van wat hij eet, van de natuur, van de cultuur, van een stukje ontspanning. Dat betekent eigenlijk dat het heel toevallig ook direct een soort Cittaslow in woord en daad project is. Dit is eigenlijk het doel. Echt heel breed mensen informeren en betrekken bij natuur, ecologie en gezondheid. Boeren daarbij betrekken. Een gebied wat helemaal geschikt wordt gemaakt voor insecten, voor duurzame landbouw. En het betekent dat daar heel veel groepen ook economisch gezien baat bij kunnen hebben. Als je ziet wie er nu al bij dit hele korte project terwijl we eigenlijk nog maar net aan het inventariseren zijn betrokken zijn is gigantisch veel. Omdat het gewoon een project is die inderdaad heel veel gaat behelzen. Heel breed is. En dat zie je ook. Het gaat over de gezondheid. Het gaat over Cittaslow. Het gaat over de natuur. Het gaat over de plaatselijke horeca. Het gaat over mensen hier naartoe trekken. Het gaat over in een krimpgebied zorgen dat er iets heel moois te doen is. Iets heel
- 3 -

gezonds te doen is. En het is niet iets wat alleen uit mijn vak komt. Want het is eigenlijk ook wat ons eigen RIVN en de Wereldgezondheidsorganisatie al jaren zeggen hier heeft het mee te maken. Voeding, beweging en ontspanning. Dat zijn eigenlijk allemaal dingen die hier prima geïntegreerd kunnen worden. Deze laat ik niet zien. Het was de bedoeling geweest dat jullie die hadden gezien. Dus ik kom heel graag een keer terug om het echt uit te leggen. Maar waar het eigenlijk om gaat er zijn in de provincie Groningen er zijn Wereldwijd best allerlei problemen. Met vergrijzing. Met gezondheid. Met overgewicht. Met tekorten in de voeding. Hoe rijk wij ook zijn. En het gekke is die hebben allemaal wel iets te maken met voeding en onze omgeving. Het project zou prima kunnen dienen om de krimp positief te benutten. Om gewoon heel veel mensen hier naartoe te trekken. En ook dit en het is natuurlijk niet nieuw maar dat een mooi landschap gewoon ongelooflijk belangrijk is voor de economie. Dit zou het project kunnen worden. Kleine landbouwperceeltjes met daar middenin een hele grote groentetuin. Het mooiste zou zijn om daar een educatiecentrum in te zetten. De functies van het terrein worden heel divers, heel breed, voor zowel boeren, patiëntengroepen, burgers, ouderen, en dit is eigenlijk wat we er allemaal mee willen. Dus Cittaslow uitdragen, kennisoverdracht, heel veel participatie, de natuurbewegingen erbij betrekken. Allerlei proeftuinen, moestuinen, het wordt een uniek project wat betreft de bodem om de bodem zo snel mogelijk weer vruchtbaar te krijgen. Hebben we ook met lokale partijen mee te maken. Een uniek project om ouderen vooral bij te betrekken. Een uniek project waar we wilde bijendeskundige en Staatsbosbeheer bij betrekken. Om het gebied zo geschikt te maken voor bijen. Dat het optimaal natuurbehoud en duurzame voeding kan voortbrengen. We krijgen zelfs ook voor de wilde bijen 1 van de nazaten voor de 12 apostelen om apostelenlinde van Staatsbosbeheer om er op te planten. Dus al met al een heel breed project. Er zou mooi een gebouw op kunnen. Of dat lukt weten we niet, want we weten niet of de provincie akkoord gaat met dat gebouw. Het zou fantastisch zijn. Ook omdat we daardoor heel veel mensen naar Sellingen kunnen trekken uit allerlei hoeken, op allerlei vlakken. Maar nogmaals of dat lukt weten we niet, want we weten niet of het door de provincie komt. Dit zijn de kosten en voor een deel zullen wij uiteraard die zelf gaan bekostigen. Maar omdat het een project is die en natuur, en de leefgemeenschap, en Cittaslow, en de gezondheid van de mensen et cetera behelst zouden wij het heel erg fijn vinden omdat het eigenlijk een Cittaslow project in 1 project van ons is of jullie een aanbeveling willen doen dat wij die grond mogen kopen. Anders wordt hij eind van het jaar gewoon verkocht. Of jullie dan als jullie het zien zitten een goed woordje willen doen bij de provincie om daar toch een gebouw op te zetten. En het zou hartstikke fijn zijn als ik mijn project even echt een keer mag uitleggen. Zonder de eierwekker erbij. Als iemand denkt, is het allemaal niet een beetje ambitieus. Ik denk altijd, ik heb elke dag heel veel aan de woorden van Steve Jobs. Ik denk inderdaad als we willen veranderen dan kunnen we dat ook.

[...] Mevrouw Van der Horst: Ongetwijfeld zit het in uw presentatie. Het onderwijs betrekt u dat erbij?

Mevrouw Dijkinga: Ja. Ook vooral koken met kinderen en koken met ouderen wordt een heel groot onderdeel van het plan. Ook omdat je uit de laatste GGZ peilingen ziet dat kinderen in de provincie Groningen toch wel meer klachten hebben dan kinderen in de rest van Nederland. Dus het is er zeker in betrokken.

[...]

Partij voor de Dieren

Partij voor de Dieren houdt vast aan haar idealen.

PvdD kan terug kijken op een bewogen jaar waarin met argumenten een bewustwordingsproces in gang gezet is bij politiek en burgers. We zijn natuurlijk nog lang niet tevreden en ondanks dat we een kleine fractie zijn is ons, voor velen, andere geluid, een substantieel onderdeel van de gemeentelijke politiek geworden. Er is nog veel werk te verzetten, zo hebben er het afgelopen jaar weer diverse uitbreidingen en vestigingen van veebedrijven plaatsgevonden binnen onze gemeente terwijl zowel landelijk als mondiaal
- 22 -

allang stappen worden genomen om de vee-industrie en het gifgebruik in de landbouw ingrijpend te veranderen; uit onderzoek blijkt iedere wereldburger gif in het lichaam te hebben en uit een ludiek experiment bleken de Europarlementariërs daar niet buiten te vallen.

Men wil af van de grootschalige landbouw met zijn monoculturen die het landschap, biodiversiteit en onze Pingo-ruines aantast en de vee-industrie met hun dierenleed die natuur, bodem, lucht en de volksgezondheid bedreigen. Zo wil staatssecretaris Martijn van Dam flink snoeien in de vaste inkomenssteun, lees miljoenen Europese subsidies, voor melkveehouders, akkerbouwers en vleeskalverenhouders en de omschakeling naar biologische landbouw vergemakkelijken door het opzetten van een borgstellingsfonds dat volgend jaar ingaat. Dit fonds maakt het voor boeren makkelijker een lening te krijgen om zo de overgangsperiode naar biologische landbouw mogelijk te maken. Daarmee voert van Dam de motie uit van D66 en de Partij voor de Dieren. Waren het vorig jaar nog 136 agrariërs, dit jaar hebben zich al 108 agrariërs in het eerste kwartaal van dit jaar gemeld voor deze omschakeling! Daarnaast wil van Dam dat boeren een toeslag kunnen verdienen door zich in toe te leggen op maatschappelijke diensten die voor ons allemaal van waarde zijn zoals: weidevogels en kruidenrijke graslanden. Deze ontwikkelingen zouden we terug moeten zien binnen onze gemeente die het o.a. moet hebben van haar schoonheid, natuur, milieu en toerisme; een gemeente die zich heeft aangesloten bij het gedachtegoed van Cittaslow.

Er nog niet veel inhoud gegeven aan het keurmerk Cittaslow maar gekozen voor meer in plv minder dieren, mest en uitstoot, terwijl de gemeente nog steeds geen geurbeleid heeft of monitort op water, lucht en bodem. Ondanks het advies van de GGD, bij elke nieuwe vestiging of uitbreiding een MER te doen heeft het college dit tot nu toe niet nodig gevonden om over het inpassen van bedrijven, silo’s en mestbakken in het landschap, maar te zwijgen. Gelukkig zijn er verschillende prachtige burgerinitiatieven opgezet of in ontwikkeling die volledig andere waarden als uitgangspunt hebben, wij zullen ten behoeve van één van die initiatieven een MIP indienen.

Ook ten aanzien van het afvalbeleid bevindt onze gemeente zich in de achterhoede met haar 62ste plaats op de lijst van 69 vergelijkbare gemeenten. Met de alternatieven waarmee PvdD op dit gebied gekomen is, zoals bijvoorbeeld niet weer een nieuwe container, voor plastic, voor het inzamelen plastics, maar een brengstation in elke kern te creëren, waar men alle vormen van te recyclen materialen gratis kan inleveren, daar is weinig gedaan.

In het nieuwe plan OOR worden oevers en publiek groen wederom gezien als sluitpost. Men kiest voor kappen i.p.v. snoeien, voor verwijderen zonder herplanten en/of vernieuwen. Dat is op zijn minst een bijzondere keuze te noemen voor een gemeente die het van haar natuur moet hebben.

Afgelopen jaar heeft het college vaak verantwoordelijkheden afgeschoven waar het zou gaan om landelijk, provinciaal of Europees beleid. Het zou het college sieren initiatieven te ontwikkelen en te zoeken naar mogelijkheden i.p.v. van beperkingen en onmogelijkheden. Een vreemde contradictie in dit verband is het het toestaan van een circus met wilde dieren, in Ter Apel, terwijl er vanaf 2015 een landelijke wet is ingegaan die het circussen verbiedt op te treden met wilde dieren dan wel hen te vervoeren.

Afgelopen jaar is de PvdD gekomen met verschillende initiatieven en moties zoals: de Ja-Jasticker, TTIP, de aanvulling mensen met een smalle beurs te ondersteunen bij onvoorziene kosten voor huisdieren, in het kader van bijzondere bijstand, een motie om het gif binnen onze gemeente te reduceren, het initiëren van een expertise avond waarop de raad geïnformeerd werd over zoveel mogelijk facetten van de vee-industrie. Helaas bleek daar vaak, binnen de raad en het college weinig animo voor. Ook wat betreft de burgerinitiatieven kan het wat de PvdD betreft nog een stuk beter,; burgers worden te weinig geïnformeerd over de mogelijkheden op het gebied van bijvoorbeeld: eigen woonomgeving, publiek groen, veiligheid, het organiseren van activiteiten die lokale producten promoten en energie.

Door enkele partijen binnen de gemeente raad en het college wordt Vlagtwedde gezien als een agrarische gemeente, daarmee wordt het begrip agrarische sector als een van de economische pijlers van onze gemeente, verward met het soort gemeente dat men wil zijn. Het gevolg daarvan is dat alles ondergeschikt gemaakt wordt aan deze sector, zoals: bomen, wegen, natuur, bestemmingsplannen, volksgezondheid, schone lucht, water en bodem, veiligheid en landschap en wordt voortdurend de verkeerssituatie aangepast aan de behoefte van het zware landbouw- en vrachtverkeer in plaats van aan de veiligheid voor burgers. Maar Vlagtwedde is veel meer dan dat! De minstens zo belangrijke sector toerisme wordt daardoor te kort gedaan. Daarbij wil onze gemeente zorg dragen voor een aantrekkelijke woonomgeving zodat mensen hier willen komen en blijven wonen. In dat licht gezien is het in de ogen van de Partij voor de Dieren dan ook een slechte zaak dat enige maanden geleden er een lijst is geformuleerd die het college Carte Blanche geeft bij belangrijke beslissingen die ons inziens door de raad zouden moeten worden overwogen, onderzocht en beoordeeld; met deze lijst wordt in onze ogen het democratisch proces ondergraven en het draagvlak van de inwoners verkleind

De Partij voor de Dieren heeft een positieve grondhouding ten aanzien van de herindeling, en het samen gaan met gemeente Bellingwedde tot gemeente Westerwolde, een gemeente die naadloos aansluit wat betreft natuur en landschap, kleinschaligheid en de potentie, een gemeente die op bepaalde beleidsterreinen op ons voorloopt zoals in het geval van ons afval. PvdD is een partij die bij uitstek geschikt is om de belangen van een dergelijke gemeente te behartigen. Wij kijken er dan ook naar uit om ook in de nieuwe gemeente Westerwolde onze bijdrage te kunnen leveren door onze idealen te verwezenlijken. De Partij voor de Dieren hoopt dan ook dat, met de nieuwe gemeente in aantocht, het college en de raad niet achterover zullen leunen in afwachting hiervan door zaken voor zich uit te schuiven of uit te stellen maar actief beleid te blijven voeren ten aanzien van belangrijke onderwerpen die nu in onze gemeente spelen.

De Partij voor de Dieren vindt dat er een einde moet komen aan de bio-industrie, het daarin veroorzaakte dierenleed en de bedreiging daarvan voor mens, natuur en milieu.

[...]

Mevrouw Van der Horst: Ik heb begrepen dat de vraag die ik onderaan mijn tekst had niet aangekomen zou zijn bij het college. Dat die later schriftelijk beantwoordt zouden worden. Die mededeling heb ik ontvangen vanuit de griffie. Ik zie het college heel verbaasd kijken. Ik
- 26 -

wou vragen of ik er in ieder geval een paar mag stellen, zodat ik in ieder geval nog iets van mijn verhaal kon vragen. Maar ik zie dat het niet waar is nu.

De voorzitter: Ik begrijp dat u eigenlijk een vraag had willen koppelen aan de algemene beschouwingen.

Mevrouw Van der Horst: Ik had een aantal vragen onder mijn tekst. Dat waren er een paar. Maar daar wil ik er een stuk of 4 van vragen als dat kan.

De voorzitter: Dan beschouw ik het als inbreng bij de algemene beschouwingen. En dan had u het wat mij betreft ook net mogen doen. Maar ga uw gang.

Mevrouw Van der Horst: De eerste vraag die ik had willen stellen is op bladzijde 14 die gaat over de bijzondere bijstand. Daar mis ik de aanvulling die mijn partij heeft ingebracht. Ik vraag mij af waarom die niet vermeld wordt.

De voorzitter: U heeft het over pagina 14. Dan verwijst u waarschijnlijk naar een document. Dan kan het zijn dat u toch de vragen wilt stellen die horen bij de documenten die later op de agenda staan. Namelijk of de jaarrekening, of de bestuursrapportage, of de kadernota. Dan stel ik voor dat u de vragen daar stelt.

Mevrouw Van der Horst: Dank u wel.

[...]

Mevrouw Van der Horst: Ik had willen beginnen met mijn collega van de ChristenUnie, maar ik ben zo ontroerd door de woorden van mevrouw Heidekamp van het CDA dat ik die voorrang geef. Allereerst wat ontzettend sympathiek dat u op deze wijze mij zo'n compliment geeft. En inderdaad ervaren we die kap en die vernieling van onze natuur. Dat is in onze optiek ook behoorlijk gebleken. Dat groen eigenlijk een sluispost is geweest. En misschien moeten we samen nog eens denken over het woord kleinschaligheid hoe we dat moeten definiëren. Want ik denk dat daar wat in zit. Terug naar meneer De Vries van de ChristenUnie. Wat een prachtige inleiding meneer De Vries. Wat een prachtige woorden en wat een mooie ondersteuning van de wijze waarop wij hier in de raad met elkaar om willen gaan. Ook het slotwoord vind ik zeer sympathiek. Inderdaad wordt vaak vergeten, ook al heb je een mening en mag je hem uiten dat je ook moet nadenken wat je zegt en hoe het over zou kunnen komen. Uw punten van de rust ondersteunen wij. In plaats van meer zou je ook kunnen zeggen genoeg en genieten. Lokaal aanbesteden dat kan iedereen persoonlijk al invullen. Dus
als hij zelf aan het verbouwen is of dingen doet. En inderdaad het geloof in ons ambtelijk apparaat dat we trainen, kunnen verbreden, meer kennis kunnen geven. Dan ga ik verder met mijn collega van D66. Wij ondersteunen natuurlijk het actief de burgers ondersteunen, worden zeker op het gebied van energie. Mijn collega van de VVD. U heeft een vraag gesteld of wij wel eens nadenken over hoe het zou zijn zonder die agrarische sector. Natuurlijk, ik denk dat veel mensen daarover nadenken. Maar denkt de VVD er ook wel eens over na dat het ook anders kan. Een van uw zinnen is bijvoorbeeld: “we moeten niet terug naar Ot en Sien of honderd jaar geleden”. Dat wordt vaker gezegd in de raad. En ik denk dat u daarmee een potentieel deel van de agrariërs, namelijk de mensen die het lef hebben gehad om de overstap naar het biologisch boeren hebben durven nemen, wegzet als dom of ouderwets. Dat vind ik jammer. U bedoelt het waarschijnlijk niet zo, maar zo wordt het door mij ervaren. Mijn collega's van Gemeentebelangen. Ik deel uw zorg over de gebouwen van de RSG. Als geen ander wil ik strijden voor het onderwijs. Ik vind onderwijs een van de mooiste onderdelen van onze maatschappij. Toch denk ik dat door de verandering in de profielen als we er iets meer van weten, die profielen betekenen namelijk dat mensen eerst werkten met werkplekken nu gaan mensen naar blokken werken, dat vraagt enige aanpassing. Dat vraagt ook ander materiaal aanschaffen. Toch denk ik dat de tonnen die genoemd zijn daarvoor exorbitant zijn. Dus ik hoop dat we daar nog een goede uitleg over krijgen. Ik had behalve de complimenten van het CDA toch nog wel wat punten. Ik ondersteun uw opmerking waarom 2050 en niet eerder. Dat is 34 jaar over nu. U zegt heel mooi, u wil een economische kringloop, en nu is voor ons het wachten op de ecologische kringloop, dat u die ook nog als wens krijgt. Algemeen zou ik iets mee willen geven omdat iedereen praat over werkgelegenheid en banen. En natuurlijk is dat heel belangrijk. Maar misschien is in het kader van afnemen van werk, we weten dat er steeds minder werk zou zijn, misschien eens een moment nodig om te gaan denken en wat dan? Er zijn initiatieven. Mensen leren omgaan met meer vrijheid. Basisinkomens. Misschien is het leuk om daar ook eens een keer met elkaar over te brainstormen.

[...]

Mevrouw Van der Horst: Wethouder Lok zegt dat mijn beeld over de bomen niet helemaal klopt. Maar u noemt bijvoorbeeld het bermenbeleid. Dat is erg mooi dat dat er is, maar we hebben het over afgelopen jaar. En ik herinner mij nog de Wollinghuizerweg. En ik herinner mij nog de bomen die moesten wijken omdat er iets verbreed moest worden. En die bomen moesten wijken omdat het veebedrijf werd neergezet. Ook tijdens het bespreken van OOR heb ik een heleboel argumenten neergelegd waaruit moest blijken dat ik vond dat onze gemeente heel wat meer kon stoppen in het groen en de bomen. Een bomenplan kon aanleggen en dat soort dingen. En dat ik vond dat het beleid ten aanzien van groen wat gevoerd wordt een beetje lijkt op wat we gehad hebben. Ik wil nog graag even terugkomen op mijn collega van de VVD. Ze noemt het gewasbeschermende middelen. Jazeker. Maar het is gif dat andere dieren dood, hoe je het ook noemen wil. Het doet mij een beetje denken aan mensen die zeggen, uw uitspraak staat op gespannen voet met de waarheid en eigenlijk zeg je gewoon hij liegt. Dus ik moest er een beetje om lachen dat u het zo uitsprak. U zegt er wordt de indruk gewekt van Ot en Sien. Niet door mijn partij. Wij hebben die boeren namelijk hoog in het vaandel. U vraagt wiens belangen ik dan wil behartigen. Algemeen natuurlijk, afval, zorg, zorg voor bijen, WMO, onderwijs, veiligheid, en ook de dingen die ik nog noem. Kom ik even bij de Partij van de Arbeid. Die zegt dat ik een klaagzang ben begonnen. Dat is natuurlijk niet mijn bedoeling geweest. Ik ben heel positief gestart. Toen heb ik een kritisch maar streng betoog gehouden. En ik ben geëindigd met positieve dingen gericht op de toekomst. U zegt, maar we hebben inmiddels toch ook een geurbelofte. Jawel, maar wij zijn al twee jaar bezig en het monitoren, is er nog steeds niet. Ik ben een ongeduldig mens. Als laatste heeft u het over het circus. Mijn bedoeling was uit te leggen dat het college steeds zei, daar gaan wij niet over, het is landelijk of nee het is provinciaal. En nou was er een wet en dan volgen we hem niet. We hebben niet iets fout gedaan want het circus had een kleine ontheffing gekregen. Maar we hadden natuurlijk een statement moeten maken in het oog van mijn partij. Dan kom ik nog even bij de ChristenUnie. Die vraagt zich af wat zou er gaan gebeuren met de mooie melk die we proberen te produceren. We beginnen al met winst door kleine bedrijven met gezonde koeien en een fijn leven, met een boer met een normaal inkomen want ze kunnen meer vragen voor die melk. Dat is al winst. En ik denk dat de marktwerking tussen die enorm grote bedrijven en die kleintjes die de markt uitgedrukt worden oneerlijker is. Die gaat over winst, snel, efficiënt. En de gewone marktwerking moet over kwaliteit gaan. Dus als je een aantal bedrijven hebt, en er zijn er misschien teveel dat is marktwerking, maar dat gaat over kwaliteit en niet meer over wie het grootst, het meest, de winst en het schamelste kan werken.

[...] 08. Kadernota 2017.

Mevrouw Van der Horst: Gezien het tijdstip ga ik mijn vragen allemaal niet meer stellen. Het zijn er teveel. Ik had zelfs nog een selectie gemaakt die ga ik ook niet doen. Maar ik hoop wel dat ik ze schriftelijk beantwoord krijg. Dan ben ik daar tevreden mee.

[...]